(Bijna) alles in het Zweeds

(zijn de letters erg klein? Rechtsboven in dit scherm vind je een kleine en een hoofdletter A, daarmee kun je de tekst iets groter weergeven)

Het is al een half jaar geleden sinds mijn vorige reisverslag, maar de tijd lijkt voorbij gevlogen. Een goed teken in mijn geval, want ik het heb hier nog altijd ontzettend goed naar de zin en het wordt alleen maar leuker!
Net als de vorige verslagen wil ik eerst beginnen met het vergelijken van de feiten:
Gevoelstemperatuur mei: +290C, op dit moment: -40C (en er valt een beetje sneeuw, wat overigens nog niet echt blijft liggen hier in de stad)
Gemiddelde temperatuur ligt rond het vriespunt.
Zonuren: Mei: zonsopkomst 4:21u, zonsondergang 21:57u,
Vandaag is het de kortste dag van het jaar: zonsopkomst 8:53u, zonsondergang 15:25u, 6,5 uur daglicht! Ik moest al wennen aan de lange en lichte dagen in de zomer, slapen was een beetje moeilijk soms, maar hetzelfde geldt nu ook weer: het is zo ontzettend vroeg donker dat het om 21u al voelt alsof het middernacht is. Dat is uiteraard nog te vroeg om te gaan slapen, maar als het dan eenmaal wel bedtijd is, dan is het soms moeilijk om in slaap te vallen. Wakker worden in de ochtend als het zo lang donker blijft is ook een uitdaging, maar gelukkig worden de dagen vanaf morgen weer langer. Bovendien ga ik morgen naar Nederland voor ruim twee weken en als ik terug kom is het per week weer 20 minuten langer licht.

Het donkere, natte en koude klimaat heeft echter ook z’n voordelen: de mensen die hier wonen hebben gezelligheid hoog in het vaandel staan. Fredagsmys is een typisch Zweeds begrip wat de gezelligheid van een vrijdagavond omschrijft: een avond om het begin van het weekend te vieren, met familie of vrienden op de bank, kaarsjes aan en lekkere dingen op tafel. Samen met enkele collega’s en goede vrienden uit het orkest hebben we daar wat variaties op bedacht: we spenderen zeer regelmatig een avond samen waarbij we dan met z’n allen bij iemand thuis gaan eten. We koken om de beurt en de lekkerste recepten komen voorbij uit alle hoeken van de wereld. Ons ‘kookclubje’ is een zeer internationaal gezelschap: Claire (Brits/Japanse voorouders), Fraser (Schots), Ole (Noors), Kaitlyn (Amerikaans) en ik, dus er is altijd wel iemand die iets typisch uit zijn of haar land heeft meegenomen of bereid. Het is in ieder geval altijd ontzettend gezellig en er wordt veel gelachen en gedronken!
Vorig weekend was het mijn beurt en stonden er drie Nederlandse gangen op het menu: snert, zuurkoolschotel (met appelmoes) en vanillepudding met tutti frutti. De Hollandse kost viel bij iedereen goed in de smaak! Enkele weken eerder heb ik bij Tina en Ragnar thuis Hollandse pannenkoeken gebakken voor het hele gezin, gevuld met appel en rozijnen en geserveerd met echte Rinse appelstroop (gemaakt in Reuver!). De drie jongens waren eerst een beetje huiverig en vroegen om Zweedse pannenkoeken (gewoon naturel), maar uiteindelijk vonden ze het toch wel lekker gelukkig.

Tijdens die middag en avond bij Tina en Ragnar hebben we bijna alleen maar Zweeds gesproken, vooral met de kinderen. Toen ik net daar was, moest Tina even weg om de oudste van de drie op te halen van school, dus ik was even alleen thuis met Ebbe, de middelste van 9 jaar oud. Eerst was hij een beetje verlegen, maar toen ik probeerde om een gesprekje met hem te voeren en hij in de gaten kreeg dat we nu eindelijk wel konden communiceren omdat ik Zweeds kon praten en het ook begreep, kwam hij opeens helemaal los. Hij rende naar boven en ging zijn lego speelgoed halen om mij te laten zien. Daarna kwam hij vragen of hij me nog meer mocht laten zien waar hij trots op was en zodoende kreeg ik een rondleiding door het huis van hem en was ik net zijn speelgoedcollectie op zijn slaapkamer aan het bekijken toen Tina alweer thuis kwam. Ebbe zei toen tegen zijn moeder: “Hon talar väldigt bra svenska nu!”, “Ze spreekt erg goed Zweeds nu”. Hij was duidelijk verrast dat we nu opeens wel konden communiceren, terwijl dat de vorige keren dat ik daar was nog niet zo goed ging. De afgelopen paar weken heb ik op verschillende plaatsen nieuwe mensen ontmoet met wie ik dan vanaf het begin probeer om Zweeds te blijven spreken. Bijna allemaal gaven ze me complimenten over dat ik binnen tien maanden al zoveel Zweeds spreek en vooral ook kan verstaan.

Ruim twee weken geleden was de laatste en beslissende juryvergadering over mijn proefjaar en al dan niet een vaste aanstelling in het orkest. Daarbij kwam de jury, bestaande uit ongeveer 20 orkestleden bij elkaar. Ik was op dat moment ook in de zaal om te studeren, ik moest namelijk onverwacht de volgende dag invallen tijdens een orkestrepetitie, dus ik had een middag om de partij in te studeren. Terwijl ik aan het werk was hoorde ik over de intercom: “flöjtjury till fiolrummet” en wist ik dat mijn collega’s nu over mij aan het vergaderen waren. Amper 10 minuten later klopte de orkestmanager bij mij op de deur en vroeg of ik even tijd had om bij hem op kantoor te komen. Daar gaf hij mij het goede nieuws dat ze me ontzettend graag de vaste baan wilden aanbieden in het orkest! Een vast contract tot aan mijn pensioen (als ik wil). Mijn fluitcollega’s stonden boven bij de houtblazerskamer ook nog op me te wachten om me te feliciteren. Die avond ben ik meteen bij Erik en Laura thuis geweest (want ik had verder niets gepland om het te vieren en ze wilden absoluut niet dat ik alleen thuis zou zijn die avond). Dus ik mocht meteen komen en mijn logeerspullen meenemen, dan zouden we het eens goed vieren samen met Jun en Justyna, twee andere collega’s en goede vrienden die ook in Floda wonen. De fles champagne lag al koud schreef Erik. Dat was het begin van de festiviteiten rondom mijn gedroomde vaste aanstelling: de volgende avond hadden Ole en Kaitlyn me uitgenodigd om te komen eten en ook daar hebben we champagne gedronken. Woensdag vloog ik naar huis (voor het Sinterklaas weekend), dus woensdag avond ging er weer een fles bubbels open en hebben we het thuis gevierd. Afgelopen maandag hadden we afgesproken om het samen met de fluitsectie te vieren. Bij Anders thuis hebben we een onvergetelijke avond gehad samen en ook daar hebben we geproost op mijn vaste aanstelling, dus ik loop al weken met een big smile op mijn gezicht rond! Bij mijn fluitcollega’s ligt overigens wel de grootste uitdaging wat betreft de taal: Håvard praat snel en met een Noors accent en is daardoor wat moeilijk verstaanbaar, Anders praat een beetje binnensmonds en is soms voor Zweedse collega’s al niet direct te verstaan, laat staan voor mij, en Tina spreekt altijd super snel, zeker als ze enthousiast is (en dat is vaak). Dus op het moment dat ik mijn drie collega’s kan verstaan, weet ik zeker dat ik de taal goed beheers! Afgelopen maandagavond was ook de hele avond in het Zweeds. We hebben ook met z’n vieren het eten voorbereid en gekookt, als een goed geoliede machine hadden we binnen de kortste keren een spectaculaire maaltijd op tafel. Ook daarna was het nog lang gezellig in de huiskamer bij het haardvuur. We hebben het niet extreem laat gemaakt want er moest gewoon gewerkt worden de volgende dag, maar toen ik rond middernacht thuiskwam was ik ontzettend moe. Ook al gaat het goed met de taal, het kost me nog altijd ongelofelijk veel energie als ik er zo lang en intensief mee bezig ben, maar het is de moeite waard!

Ten slotte wil ik nog wat vertellen over mijn (en van vele collega’s inmiddels ook) grootste hobby op dit moment: badmintonnen! Ik schreef de vorige keer al dat ik een hoop collega’s enthousiast had gekregen om mee te gaan badmintonnen. Dat zijn er inmiddels alleen maar meer geworden. Er zijn weken waarin ik naast de repetities en het studeren ook nog 3 tot 4 keer op de badmintonbaan sta, en altijd met het grootste plezier! Speel ik met de heren, Ole, Daniel, Ragnar, dan is het flink aan de bak, snel, competitief en serieus, speel ik met de dames, Tina, Claire, Kaitlyn, dan hebben we vaak meer spierpijn in de buikspieren van het harde lachen, dan ergens anders van het badminton spelen! Vorige week was ons eerste echte GSO badmintontoernooi: met 4 teams (2 fagottisten samen, twee altviolisten samen, twee fluitisten samen, en een team met een violist en klarinettist) speelden we wedstrijden tegen elkaar. Een legendarische ochtend waarin Tina en ik voor het eerst de fagottisten hebben verslagen met 2-0 zelfs! Aan Ole’s blijkbaar moeilijk te stoppen overwinningszege kwam deze dag eindelijk een einde, dat gaat de boeken in!

Nu is het tijd voor een week kerstvakantie in Nederland, daarna speel ik weer een weekje in Amsterdam voordat ik op 8 januari weer terug vlieg naar Zweden. Dan begint hier in het orkest een zeer drukke periode met programma’s met grote bezetting (dus altijd 3 of 4 fluiten). Ik moet/mag dan dus iedere week werken en er moeten ontzettend veel partijen voorbereid worden tot en met de volgende orkesttournee: in februari zullen we ruim twee weken spelen in de grote steden in Duitsland en Oostenrijk, waaronder ook 24 februari in Köln. Dat is dichtbij huis dus daar komen mijn ouders en opa en oma luisteren. Ik verheug me er nu al op!

Maar eerst:

God Jul och Gott Nytt År!
Önskar,
Marjolein